ادبستان به چه معنایی است ؟
کلمه اَدبستان از ترکیب دو کلمه ادب +ستان تشکیل شده است .
ادب یعنی فرهنگ ، دانش ، هنر
ستان پسوند مکان است مانند گلستان جای گل – نیستان جای نی – دبیرستان جای دبیری – هنرستان جای هنر کردستان جای مردم کرد و...
ادبستان یعنی مکانی که جایگاه ادب است .
از
قیمتی ترین سرمایه ها و میراثهای حیات آدمی «ادب» است،
حتی بالاتر از ثروت و سرمایه است (ادب مرد، به ز دولت اوست).
در بر خورد ها چیزی به زیبایی و جذابیت ادب نمی رسد. باید آن را آموخت، به کار بست
تا روابطی سالم و احترام آمیز و پایدار میان افراد، حاکم شود. اما همین واژه
متداول و مشهور، گاهی تعریفی ناشناخته و حدّ و مرزی مبهم دارد. ازاین رو مناسب است
که بر مفهوم و جایگاه و شرایط آن، تأملی مجدد داشته باشیم و بدانیم که به راستی
«ادب چیست؟»
ادب چیست؟
این
صفت که سر مایه ارزشمند رفتاری انسان و رسالت پدر و مادر و مربی است بر چه پایه
هایی استوار است؟ آیا یک خصلت درونی است؟ آیا رفتاری اجتماعی است یا حالتی روحی؟
رمز اینکه انسان ازافراد مؤدب، خوشش می آید چیست؟
وقتی سخن از«ادب» به میان می آید، نوعی رفتار خاصّ و سنجیده با افراد پیرامون (از
کوچک و بزرگ و آشنا و بیگانه) در نظر می آید. این رفتار که از تربیت شایسته نشأت
می گیرد، به نحوه سخن گفتن، راه رفتن، معاشرت، نگاه، در خواست، سؤال، جواب و ...
مربوط می شود.
ادب، هنری آموختنی است. می توان گفت:«ادب، تربیت شایسته است»، خواه مربی، پدر و
مادر باشد، یا استاد و مربی.
امام صادق (علیه السلام)
فرمود: پدرم مرا به سه نکته ادب کرد... فرمود: هر کس با رفیق بد همنشینی کند، سالم
نمی ماند و هر کس که مراقب و مقید به گفتارش نباشد پشیمان می گردد و هر کس به
جاهای بد، رفت و آمد کند، متهم می شود:
«ادبنی
ابی بثلاث... قال لی:یا بنی! من یصحب صاحب السوء لا یسلم و من لا یقید الفاظه یندم
ومن ید خل مداخل السوء یتهم.»
اگر از کارهای
ناپسند دیگران انتقاد می کنی، .
به فرموده حضرت امیر (علیه
السّلام):
«کفاک ادبا لنفسک اجتناب
ما تکرهه من غیرک»؛
در ادب کردن تو نسبت به
خویشتن، همین تو را بس که آنچه را از دیگری ناپسند می بینی از آن پرهیز کنی.
هر کس حدّ و مرز خود را
بشناسد و از آن فراتر نرود، دارای ادب است.
